Döngüsel Ekonomi ve Ekonomi Gazeteciler

ÇEVKO tarafından 5-6 Ekim 2017 tarihleri arasında Cevahir Hotel -Kongre merkezinde Döngüsel Ekonomi Kongresi düzenlendi. Kongre Kapsamında, Başkanlığını Celal Toprak’ın yaptığı Ekonomi Gazeteciler Derneği tarafından Döngüsel Ekonomi paneli gerçekleşti.

Avrupa'da stratejik kaynak politikasının baş faktörü olan döngüsel ekonomiyi hızlandırmak, değer zincirinde daha fazla, daha güçlü bağlığı sağlamak, Devleti, işletmeleri, bilim çevrelerini ve tüketicileri kapsayan katılımcı bir yaklaşım ve işbirliği gerektirdiği göz önünde alındığında, kamuya açılan pencere, Basın gözüyle “Döngüsel Ekonomi” mercek altına alındı.

Ekonomi Gazetecileri Derneği (EGD) Başkanı Celal Toprak’ın moderatörlüğünü üstlendiği Panele, ÇEVKO Genel Sekreteri Mete İmer, Anadolu Ajansı Finans Haberleri Editör Yardımcısı ve EGD Başkan Yardımcısı Hasan Arslan, Dünya gazetesi ekonomi yazarı gazeteci Rüştü Bozkurt, Gazeteci Pelin Cengiz, Ulusal Televizyon Ekonomi program yapımcısı Çetin Ünsalan  panelist olarak katıldılar.

Döngüsel ekonomi nedir? Sorusundan yola çıkılarak, Doğrusal ekonomiyle karşılaştırıldığında, Doğrusal ekonomide her şeyin sıfırdan üretilmesine karşın, döngüsel ekonomide geri dönüşüm ön planda olarak zıtlık göstermektedir.

Süreçteki asıl hedef geri dönüşüm yaparak atık maddelerin ekonomi içerisine yeniden kazandırılması. Farklı geri dönüşüm modelleri yıllardır uygulanmasına rağmen, bu döngüyü güçlendirmedeki asıl amaç doğal kaynakları daha az tüketmek ve ekonomik kazanç sağlamak olarak Dünya’da temel oluşturdu. 2050 yılında öngörülen 9 milyar insanı beslemek zorunluluğu ve gerçeği varken, kaynaklar tükenirken, Dünya’da üretilen gıdanın üçte birinin çöpe atılması, kamuoyu bilincini artırmak ve bunun somut yollarını bulmak stratejik politikalar oluşturmaktadır.

Atılan, atıl kalan her ürün aslında değer barındırıyor. Az kayıp üreten bir üretim ve tüketim sistemi öngören “Döngüsel ekonomi” her şeyin yeniden kullanıldığı, geri dönüştürüldüğü, hammadde kaynağı olarak, değerlendirildiği yenilenebilir enerjiden ürün ve hizmet tasarımına her şeyde geçerli olduğu bir sisteme kapı açıyor. Kuşkusuz işbirliklerini gerektiren Döngüsel ekonomi prensiplerinin uygulanması arz ve talep konusunda şirket, tüketim konusunda bireylere yönelik bilincin artırılması şart sonucun çıktığı, ÇEVKO’nun Döngüsel Ekonomi Kongresi kapsamındaki “Basın Gözüyle “Döngüsel ekonomi” Panelinde Moderatör Celal Toprak Kongre salonun nabzını tutarak konu hakkında bilgisi olanları tesbitiyle bilgili bir dinleyici var panelistlerin sunusunda zorlanacağı espirisiyle ÇEVKO’nun bu önemli modeli gündeme getirmesini takdir ederek, medyaya bu konuda önemli bir rol düştüğünü söyledi. Toprak, “Dünya “Kullan-At” yerine “Kullan-Kazan” anlayışına geçmeli. Böylece  kaynaklar kurtarırılır, yeni nesillere daha güzel bir gelecek bırakmak mümkün olur.” Şeklinde özet bir ön konuşmayla sözü panelistlerin düşüncelerine bırakdı.

ÇEVKO Genel Sekreteri Mete İmer, döngüsel ekonominin bugüne kadar sürdürülen klasik “Üret-Tüket-At” çizgisinin dışına çıkarak, atıkları kaynak olarak tekrar değerlendirmek için geliştirilmeye çalışılan yeni bir yöntem olduğunu dile getirdi.

Bunun bir paradigma değişikliği anlamına geldiğine dikkati çeken İmer, bu konuda sanayi kuruluşları, belediyeler, kamu ve toplum nezdinde farkındalığın oluşup uygulamaya geçilmesi gerektiğini, ayrıca medyaya da önemli görevler düştüğünü söyledi.

 Anadolu Ajansı Finans Haberleri Editör Yardımcısı ve EGD Başkan Yardımcısı Hasan Arslan, medyada çevre, küresel ısınma ve geri dönüşüm ekonomisiyle ilgili konularda bir jargon değişikliğine ihtiyaç olduğunu ifade etti.

Bu konuların kavramsal olmaktan çıkarılıp tüketiciye dokunur yönleriyle anlatıldığı takdirde toplumda yansıma görebileceğini belirten Arslan, “Bu noktada şirketlere önemli görevler düşüyor. Örneğin Almanya’da insanların içecek şişe ve kutularını atıp, karşılığında market alışverişinde kullanabilen fişler aldıkları makineler var. Medya ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının da bu konularda yakın iş birliği içinde olması gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.

 Gazeteci Rüştü Bozkurt, doğada da ekonomide de bir denge ve döngünün söz konusu olduğunu belirterek, döngüsel ekonominin yaşam biçimi haline gelmesi için doğaya yönelik mevcut felsefe ve medeniyet tasavvurunun sorgulanması gerektiğini ifade etti.

Bozkurt, dünyada gelecekte yaşanabilecek kaynak kısıtı göz önünde alındığında döngüsel ekonomi konusunda bir bilinç oluşmasının şart olduğunu vurguladı.

 Gazeteci Pelin Cengiz, iklim değişikliği konusunda sanayiye ve bireylere önemli sorumluluklar düştüğünü, medyanın da bu noktada farkındalık, algı ve bilinç oluşturma işlevi bulunduğunu bildirdi.

Cengiz, “Bu konuda insanlara ne yapmaları gerektiği değişim ve dönüşümler sonucunda birey olarak ne elde edebilecekleriyle birlikte anlatılmalı. Küçük bireysel ve yerel girişimlerle çevresini değiştirip dönüştürmüş insanların iyi hikayeleri öne çıkarılmalı. Meselenin paydaları da medya ile daha fazla ilişki kurmalı.” diye konuştu. 

 Gazeteci Çetin Ünsalan ise döngüsel ekonominin geleceğin ekonomisinde zorlu bir rekabet ortamı oluşturacağını ifade etti.

Ünsalan, “Gelecekte yurt içi ve yurt dışı pazarlara mal satabilmek için döngüsel ekonomi içinde çalışan firmalar yaratmanız gerekiyor.  Bu belge geleceğin ekonomisinde mal satabilecek olanları belirleyecek. Türkiye’nin de burada çok hızlı davranması gerekiyor.” yorumunu yaptı.

Panelde sonuç olarak,  Mümkün olan her şekilde değeri korumalı ve paylaşılmalı. Döngüsellik burada sadece ayak izleri küçültmek değil Dünya’da uyum içinde gelecek vizyonunu şekillendirmek için de önemli kilit bir rol oynuyor. Aynı zamanda iklim konusunda önemli bir yer tutuyor. İklim ve çevre tartışmalarında ya bir korku yada bir  umursamazlık söz konusuydu. Ancak, bunları inovasyona, isteğe ve uygulanabilirliğe dönüştürmeye gerek var.

yilmazparlar@yahoo.com